Trong nông nghiệp trồng trọt thì nước là yếu tố quan trọng nhất đối với cây trồng. Do đó dù có việc chọn giống, chọn phân và chăm sóc đều thực hiện tốt nhưng lại không tưới tiêu đúng cách và hiệu quả thì cây trồng cũng sẽ không cho năng suất mong muốn. Dưới dây là 6 phương pháp tưới được coi là hiệu quả nhất hiện nay, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.

1. Tưới phun:

Khái niệm: Là phương pháp tưới sử dụng các hệ thống máy bơm, ống dẫn nước với các vòi phun cố định để phun nước từ dưới mặt đất lên tán cây. Các vòi phun được sử dụng trong hệ thống tưới có thể xoay tự động với góc 360 độ, đặt cách mặt đất khoảng 0,5 – 1 m (dưới dạng phun sương hay phun mù) hoặc vòi phun hạt to di động cầm tay.

Ưu điểm:

• Tiết kiệm nước: Tiết kiệm đến 50% lượng tưới so với phương tưới bề mặt thông thường.
• Đảm bảo năng suất, chất lượng thu hoạch.
• Đảm bảo về chất lượng và yêu cầu kỹ thuật nhân giống cây con (ươm, giâm cây giống).
• Hạn chế các tác động tiêu cực từ tự nhiên như năng nóng, độ ẩm không khí thấp.

Nhược điểm:

• Kỹ thuật phúc tạp đòi hỏi trình độ cao, quá trình vận hành tiêu tốn nhiều điện năng.
• Vốn đầu tư cho hệ thống tưới phun ban đầu tương đối lớn.
• Khó châm phân qua đường tưới.
• Mặt đất dễ bị phá vỡ kết cấu (nếu tưới thường xuyên bằng vòi phun có hạt nước to) làm cho chất dinh dưỡng có trong đất bị rửa trôi.

Áp dụng: Các loại rau màu, cây trong con trong vườn ươm. Dùng để tưới cây ăn quả những ngày nắng nóng, oi bức (phun vào 16 – 18 giờ chiều để tăng độ ẩm không khí, giảm độ nóng cho quả, cho cây, chống hiện tượng rụng quả do thời tiết khắc nghiệt).

2.Tưới ngập:

Khái niệm: Phương pháp tưới này được sử dụng với mục đích luôn duy trì lượng nước nhất định trong suốt quá trình sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Bạn chỉ cần cho lượng nước nhất định vào ruộng vườn, trong một thời gian xác định để cung cấp cho cây.

Ưu điểm:

• Điều hòa nhiệt độ của cây trồng.
• Loại bỏ được một số loài sâu hại cư trú trong lòng đất (như: dế cắn rễ, nhộng, các loài ruồi, sâu đục hạt…).
• Giảm nồng độ của các chất có hại có trong đất.

Nhược điểm:

• Sử dụng nhiều nước tưới, gây lãng phí.
• Gây khó khăn để cơ giới hóa đồng ruộng.
• Đất bị kết dính lại, làm giảm độ thoáng khí trong đất, phá vỡ các cấu trúc trong đất.
• Làm hạn chế sự hoạt động của các vi sinh vật có lợi, dinh dưỡng bị rửa trôi theo dòng nước.
• Chỉ áp dụng được nơi có địa hình tương đối bằng phẳng, thoát nước tốt.

Áp dụng: Cho cây ưa nhiều nước: lúa, rau muống…

3. Tưới ngầm:

Khái niệm: Là hệ thống tưới thông qua máy bơm đưa nước từ nguồn nước đến cây trồng thông qua hệ thống đường ống dẫn đặc biệt được đặt dưới lòng đất.

Ưu điểm:

•  Tiết kiệm nước.
•  Phân bón và chất dinh dưỡng không bị rửa trôi.
•  Đất không bị dính chặt, không bị bào mòn, giữ nguyên cấu trúc, kết cấu đất

Nhược điểm:

• Chi phí đầu tư cho hệ thống đường ống và máy bơm cao

Áp dụng: Chỉ áp dụng được với các loại đất có độ xốp cần thiết cho nước thấm qua dễ dàng.

4. Tưới dải:

Khái niệm: Phương pháp tưới này sẽ tạo ra một lớp nước mỏng khoảng 5 -6 cm chảy men theo chiều dốc mặt đất và thấm dần vào đất.

Ưu điểm:

• Không gây lãng phí nước.
• Tiết kiệm thời gian và công sức lao động
• Cung cấp nước đồng đều và hiệu quả sử dụng nước cao.

Nhược điểm:

• Chỉ áp dụng được cho đất trồng có địa hình bằng phẳng và phải có nguồn nước dồi dào Ruộng phải thật bằng phẳng, do vậy chi phí đầu tư san mặt bằng ruộng lúc đầu cao
• Chi phí đầu tư ban đầu cao

Áp dụng: Phù hợp cho các loại cây trồng hàng hẹp như: lạc, đậu, đỗ, vừng

5. Tưới rãnh/ theo luống:

Khái niệm: Phương pháp này sẽ cung cấp nước cho cây trồng bằng cách để nước chạy theo rãnh tưới giữa các hàng cây và nước sẽ thấm dần vào trong đất.

Ưu điểm:

• Tiết kiệm nước
• Lớp đất mặt vẫn tơi xốp, kết cấu đấu không bị phá vỡ, không bị dính chặt, đất không bị bào mòn
• Chất dinh dưỡng không bị rửa trôi.

Nhược điểm:

• Thích hợp cho vùng đất tưới có độ dốc dưới 50 độ
• Tốn chi phí khá nhân công và thời gian cải tạo các rãnh nước.

Áp dụng: Phù hợp với các cây trồng hàng rộng như: ngô, mía, khoai, rau, đậu và cây ăn quả.

6. Tưới nhỏ giọt:

Khái niệm: Tưới nước cho cây trồng bằng cách nhỏ giọt trực tiếp đến rễ cây mà không thông qua đất.

Ưu điểm:

• Tiết kiệm nước tối đa, do nước tưới được cấp trực tiếp cho cây trồng, không bị thất thoát do bốc hơi
• Có khả năng giữ được độ ẩm đồng đều trong tầng đất canh tác
• Đất không bị gí chặt, giữ nguyên hiện trạng kết cấu đất, đất không bị bào mòn, phân bón không bị rửa trôi.

Nhược điểm:

• Chi phí đầu tư ban đầu lớn
• Không phù hợp với đất nhiễm mặn
• Hạn chế sự phát triển bộ rễ

Áp dụng: Vườn cây ăn trái đặc sản có hiệu quả kinh tế cao ở những vùng thiếu nước tưới.